 |
 |
| DAGBOEK
 WAAR ligt BASILE NU ? Meestal te voor anker te vinden in Bahia, de noordwest staat van Brazilië in de Allerheiligen-baai (2de grootste baai ter wereld na Hudson) van hieruit ondernemen af en toe minitripjes met het schip stukjes cultuur en levenswijsheid bij elkaar gesprokkeld worden Samen met mijn Braziliaanse echtgenote en dochter,en een groep geëngageerde professionals houden we een lokaal reis-agentschap 'Ivan Bahia Guide' waar we onze kennis van de streek ter beschikking stellen in de vorm van organisatie en logistieke begeleiding van toeristen uit de hele wereld. Bezoek onze website voor meer info. 
Nederlandstalig reis-agentschap in Salvador da Bahia - Noord-Oost Brazilië Vrijdag, 8 september 2006, alle trossen loooooos !!!  Na meer dan een jaar voorbereiding van schip en schipper kiest Basile het ruime sop. Dit leuke vissersdorpje wordt ook mijn volgende uitvalsbasis, tenminste als ik de reis veilig en wel volbreng. Om in die opdracht te slagen komen Sandra, Guy en Alex me de nodige moed toewensen en uitzwaaien, dat was een bijzonder emotioneel moment. Alex zal me trouwens miscshien weer inhalen eens ik Maragogo bereik ... van vriendschap gesproken ! Diezelfde Alex had het (net zoals ik trouwens) blijkbaar behoorlijk lastig met één of andere krop in de keel terwijl Basile langzaam maar zeker uit het zicht verdwijnt ... en Sandra ? die bleef maar zwaaien ...  Start dus vanuit Oostende (België) voor een trip van een kleine 10.000 kilometers die zo’n 3 a 4 maand in beslag zal nemen. Waarom zo lang ? Tja, het kan ook in een dikke maand maar dan quasi non-stop zeilend en dan vaar je domweg aan een hele hoop mooie eilanden en bijhorende locale culturen voorbij. Het zou leuk zijn onderweg zoveel mogelijk te kunnen meepikken, als de weersomstandigheden dat toelaten tenminste (reizen om te leren ;-). De weersituatie is ook toch een beetje de reden van het uitrekken in de tijd, het is best om pas na half november vanaf de Kaapverdische eilanden verder Atlantic op te reizen gezien het orkaanseizoen dan (ongeveer) gedaan is en de passaatwinden goed bruikbaar worden. Vandaag zijn we dus vertrokken uit Oostende met relatief mooi weer en een wind waar relatief goed mee te werken viel. Gezien ik de voorbije maanden (behalve dan in juni toen ik naar de deense eilanden gezeild was teneinde de Aries windvaan / automatische piloot te laten installeren) bitter weinig tijd had om te zeilen is het dus weer gewend raken aan het gewiebel. Ik moet dus absoluut “inslingeren” maar ... tja, spijts toeristillen en een ontspannen vertrek sputtert de maag al binnen het half uur tegen. Enige remedie om niet voortdurend met het hoofd overboord te hangen is voor mij zoveel mogelijk liggen en indien mogelijk slapen. Op die manier bleef het gelukking plusminus onder controle te houden. Het gevaarlijkste stuk van het ganse trajekt (op scheepvaartnavigatie-gebied dan toch) is het oversteken van de Dover-straight, de drukst bevaren scheepvaartroute ter wereld. Gelukkig kan dat ’s nachts kunnen gebeuren en is het uiteindelijk, mede dankzij het goede weer, best meegevallen ook al omdat de stroming mee ging. En zo wordt de nacht doorgestoken richting engelse zuidkust. Zaterdag, 9 september, Het was een rustige nacht tijdens dewelke de broodnodige hazeslaapje konden gehouden worden (die ik ook zoveel mogelijk nog overdag houd gezien ik nog steeds niet echt ingeslingerd ben). Vandaag ook al de eerste keer de vislijn uitgehangen, zonder resultaat. Veel zou er toch niet van gegeten worden gezien de maag nog steeds tegensputtert en behalve een glas melk, een stuk chocolade en een sinaasappel werd er verder niks genuttigd. Weer en wind blijven vandaag redelijk binnen de normen om aangenaam te kunnen zeilen, toch zijn er onderweg weinig zeilers te zien. Het seizoen zit er blijkbaar voor de meesten op. Zondag, 10 september, Na een ambetante nacht (aanvankelijk heel moeilijk tot rust te komen) waarin stroming, deining (is nu al de derde dag op rij dat die dekselse deining van achteren komt) en wind het minder en minder goed doen komt uiteindelijk toch een mooie zonsopgang. De uren ervoor toch enkele ernstiger hazeslaapjes van 20minuten kunnen doen (voor zover ze niet onderbroken werden door het radaralarm). Toen kwam het genoegen te zien dat vooropgestelde op schema behaald werd. Het eerste 25ste van Basile’s zeiltrip naar Brasil zat er bijna op. Nog 40mijl te gaan naar Weymouth, aankomst dus gepland rond een uur of 3 in de namiddag, als de stroming dat toelaat, en het wordt helaas motoren want de wind is bijna volledig weg. Nu moet ik echt even pauzeren want mn maag heeft nog niet graag dat te lang op de pc gewerkt wordt ... Het is nu bijna 8u. De eerste boterhammen met kaas zijn eindelijk binnen (en blijven binnen). Dus, ingeslingerd. Nu kunnen we ervoor gaan. Alhoewel, tegen het eiland Wight ben staat de stroom volop tegen. Met volop tegen bedoel ik dat amper nog een snelheid van met moeite 1 knoop mogelijk is. Dit zal zo zijn de komende 6u, net voor het eerste doel in zicht is (nog een 60tal mijlen te gaan). Uiteindelijk zelfs Georges moeten bij halen gezien de wind ook nog bijna volledig wegvalt. Voor de niet ingewijden ... Georges (door anderen ook wel eens “den orgel” genoemd) is de motor. Zo heeft elk belangrijk onderdeel aan boord een naam. Zo noem ik de Aries automatische windpiloot Hariet (because sometimes she steers like a drunken pussy), de pc met de navigatiesoftware Maxette, etc. Om 16u valt de tegenstroom bijna weg en zet zich stilaan om in meestroom. Tijd om de spinnakerkous te proberen die deze zomer gemaakt werd. Zo’n kous maakt het een stuk makkelijker om de spi te hijsen (toch zo’n 150% van het normaal zeiloppervlak dat in één klap vrijkomt) maar ook om ‘m binnen te halen. Met het kleine beetje wind dat er staat (amper 2bft) maakt het toch mogelijk om een beetje vaart te maken. Ondertussen ook al deftig heen en weer ge-smst met Gary die me opwacht met zn schip in Weymouth. Dat wordt een hartelijk weerzien. Gepland voor 17u30 local time. De aankomst in de havenbaai Castle Cove te Weymouth ... kan je mooier kader om toe te komen bedenken ?  Tussendoor (10-22 september), Bijna 2 weken verblijf in Dorset (Zuidwest Engeland) bij vrienden van weleer, Gary en Morag. Het is steeds opnieuw genieten van die mooie streek met z’n romantische dorpjes vol gezellige cottages en hun strooien daken. Van de gelegenheid gebruik makend om hier de laatste lokale nieuwtjes op te snuiven, is het ondertussen wachten op een ideaal weervenster om naar Madeira te kunnen vertrekken. Het is dan ook het ideaal moment om de boatshow in Southampton eens te gaan bezoeken. Die bleek echter niet zoveel soeps te zijn (eens je de boatshow 1 keer gezien hebt lijken de volgende allemaal op elkaar, zoals zoveel beurzen nietwaar ?). ‘k heb er niet veel gekocht, een cool zonnebrilletje brilletje voor onderweg maar vooral een deftige grabbag (waterdichte zak waar je alle noodzakelijke materialen in kunt steken, in geval je je schip in nood dient achter te laten, om mee te nemen in het reddingsvlot). Tijdens het verblijf hier in Weymouth ligt het schip in de baai van Castle Cove (met leuke kasteelruine) waar het de ganse tijd gratis liggen is dankzij de mensen van de plaatselijke privé marina (een hele opluchting als je de gangbare liggelden van marina’s in Engeland kent !). Dit heb ik natuurlijk vooral te danken aan Gary die lid is van de club.  In feite zijn we met z’n tweeën die hiervan kunnen genieten, naast Basile is er ook nog de gebuur, Bogdanka. De man, Bogdan, die dat schipje bezit is een Pool, die op heel wat bewondering en respect kan rekenen van iedereen (inclusief mezelf) omdat Bogdanka amper een goei 6 meter lang is en ... op weg van Polen naar zn droombestemming … Rio de Janeiro, Brazilië !  En jij dacht dat mijn schip klein was ? Hierboven zie je de moedige man in een opblaasbare speelgoedboed (dinghy naar zijn budget). Let eens op de verhouding man/schip. Ongelooflijk wat een moed die man heeft om met zo’n klein ‘ding” een dergelijke reis te doen (wetende dat hij al eens plat gegaan is voor de zuidkust van Engeland). Gezien de beperkingen van zn schip en budget vaart hij tijdens de zomermaanden en houdt hij daarbuiten een ‘werkstop’ teneinde zn reis verder te financieren. Bogdan spreekt enkel Pools en Duits, wat heeft die man courage zeg. Bovendien heeft hij bijna geen zeezeilervaring … hij zou over een internetsite beschikken, ff googlen dus ;-) Zaterdag 23 september, Na lang aarzelen (eerste nog even de restanten van orkaan Gordon (gale !) uitgezweet gisteren-avond) en proberen inschatten wat Hélène (de volgende orkaan in de reeks …) van plan is, volgt de beslissing om het zeegat te kiezen. Dit wordt voor mij (alweer) een emotioneel afscheid, deze keer van Gary en Morag, die komen aanzetten met een bus griekse olijfolie als afscheidsgeschenk (thanks guys !). Dan is het afvaren met een voorzichtige zeilvoering want er staat nog steeds behoorlijk wat wind en eens buiten de havenkom wordt het een ongelooflijke sprint aan 9 knopen (maximumsnelheid die Basile tot dusver ooit haalde) mede dankzij een behoorlijke stroming (die voor 1 keer serieus in mijn voordeel staat). Het is echter nog oppassen geblazen voor de ‘races’ ten zuiden van het eiland Bill of Portland die zodadelijk moet gerond worden. Die ‘races’ zijn een uiterst gevaarlijke plek ten gevolge van extreem hoge stromingen rond de zuidtip van het eiland. Je kan ze herkennen aan de enorm hoge golven die er alle richtingen tegelijk uitgaan. Maar als je ze kunt zien … zit je eigenlijk al veel te dicht om goed te zijn … en ik kon ze verdomd goed zien, veel te goed. Heb dus gezweet als een os, alle zeilen bijgezet en Georges (den moteur dus) uit alle kracht laten meebrullen en sleuren om uit de invloedsfeer van de races weg te raken. Dat lukte uiteindelijk maar was dat een spannend moment zeg. Gary, had me nochtans goed gewaarschuwd voor de races, gelukkig maar want anders had het nog veel lastiger kunnen zijn. Hierna wordt het een rustig en probleemloos stuk zeilen richting Bretagne waar het de bedoeling is ile de Ouessant heel ruim te ronden alvorens effectief richting Madeira te kunnen gaan. Zeeziekte is echter wel weer eens m’n part. En dat zal zou nog enkele dagen blijven vrees ik. Het vrachtverkeer valt best mee en houdt weinig gevaren in, iedereen houdt netjes zn koers aan en met de zeiler wordt blijkbaar wel rekening gehouden (hopelijk blijft dat zo). Ook het varen ’s nachts lijkt me geen probleem. Mn dagen zijn momenteel dan ook ingedeeld in blokjes van 72 ipv 24. Slapen beperkt zich dus tot maximaal 20 minuten ! Dan gaat de timer (eigenlijk een keukeninstrument) af en is het even controleren of er niemand in de buurt zit (de radar beschikt gelukkig ook wel over een instelbaar nabijheidsalarm maar toch kan een visuele check nooit kwaad) of de zeilvoering nog voldoende aangepast is aan de windomstandigheden en of de barometer geen bokkesprongen begint te maken. Zondag 24 september, Nog steeds zeeziek, zelfs geen appel wil in de maag blijven … Verder, Na de derde dag op zee lukt het eindelijk om een appel te eten die niet weer binnen de kortste tijd z’n bestemming wil ontvluchten … De eerste nacht op de Bay of Biscay / (Golfe de Gascogne met de ongelooflijke wind van … 2 bft (beaufort). Strange, dit had ik echt niet verwacht … na al de verhalen en verslagen te hebben gelezen waar steeds opnieuw gewaarschuwd wordt voor de dubieuze weersomstandigheden in deze streek naarmate de maand september vordert. De navtex-berichten die binnenkomen hebben het nochtans over 3 à 4 bft die zou aantrekken naar 5. Zou ik hetzelfde mogen ervaren als in de beruchte Duitse Bocht in juni ? Ben toen eveneens op een slakkegangetje en in alle rust door een stuk zee gegaan die nochtans een uiterst belabberde reputatie heeft in het zeevaartwezen (Duitse bocht is het stukje zee waar Nederland en Duitsland samen komen en dat gecombineerd met de monding van de Elbe). Spaanse navtexen brengen me echter weer tot de realiteit ! Vanaf woensdag gaat de wind aantrekken (toch nog de gevolgen van Hélène op mn dak ?). Vrij snel komen ook de eerste berichten van drijvende containers binnen. Dit is een absolute nachtmerrie voor zeilers, een container kan je amper zien, zeker al niet op radar, omdat ze meestal reeds half zinkend zijn en dus amper boven het water uitsteken. Als je echter met een zeilschip op zo’n ding terecht komt kan je het wel schudden. Het kunnen dus nog spannende dagen worden Dan plots geen wind meer, nikske, nada … “drijfsnelheid” 1 knoop (gelukkig in de goede richting) gedurende bijna 2 dagen. Dit begint natuurlijk wel behoorlijk om mn daggemiddelde te wegen. De hoop was om ongeveer een 100mijl per dag te kunnen doen, hetgeen nu echt wel heel utopisch begint te lijken. Wie had dat gedacht ? Rustig rond dobberen in de Golfe de Gascogne … Ondertussen is er tijd om te wennen aan het oceaanritme. Slaaproutine kan nu iets veranderen naar een comfortabelere 45minuten per slaapbeurt. Van het rustige weer is het gebruik maken voor ’n uitgebreid troonbezoek in het ‘studiecabinet’ en de nodige hygiënische operaties. Dit zijn zaken die zo banaal lijken maar in zwaar weer is dat wel heel andere koek om niet te zeggen zelfs problematisch. Jezelf uitgebreid wassen noch ‘op de pot zitten’ is niet echt leuk meer eens je schip goed op snelheid zit en er wat deining staat op de zee. Ondertussen ook de eerste dolfijn-ontmoeting mogen ervaren. Raar hoor, zit je rustig in de kuip en hoor je plotseling achter je psssssst, het lijkt op het geluid van een lekkende band, kijk je om en zie je op amper een meter van je (kon m bijna aanraken) de schim van een dolfijn naast je. Helaas bleek die niet echt geïnteresseerd en verdween ie even snel als hij gekomen was. Hopelijk zijn zn collega’s bij de volgende ontmoeting wat socialer aangelegd. Plots begint de schroefas terug meedraaien, het schip begint dus eindelijk opnieuw wat vaart te maken. Dit werd ook tijd want de elektriciteit begon op te geraken en de duogen dient dringend m’n akku’s weer op te laden en dat kan alleen als het schip effectief vaart. Dinsdag 26 september, De nacht geëindigd met een paar uurtjes slaap (niet zonder de obligate tussenchecks natuurlijk) De wind is echter opnieuw de grote afwezige, dit begint eentonig te worden, gemiddelde snelheid ? 2 knopen, zo kan ik al even goed de oceaan gaan over wandelen he, gaat al even snel. Toch een interessant gegeven : zodadelijk gaan we de grens van de 4000meter oversteken. Altijd gewend geweest zijn om in de bergen op verlof te gaan en de genieten van hoogtes is het nou een raar gevoel de dieptes te ‘ervaren’. Leuk, maar ondertussen nog niet verder dan halverwege de Golfe de Gascogne geraakt terwijl Hélène alsmaar dichter en dichter komt geschoven (deze morgen navtex-waarschuwingen voor storm in de regio Fastnet (ten zuiden Ierland en hier toch maar 350mijl vandaan° Terwijl het hier dus nog even rustig is een experiment gedaan vandaag. Even alle neuzen uit de buurt op hun scherpst gezet en een uitgebreide omelet provençale met alles erop en eraan gemaakt en, wonder boven wonder, die bleef in de maag. Eindelijk ingeslingerd dus (3 dagen deze keer) Ondertussen lopen de weerfaxen van de Deutsche Wetterdienst binnen. Meteen begrijp ik ook de windstilte van de voorbije nacht, we zitten middenin een hogedrukgebied. Verder, De komende dagen verandert het weerbeeld echter. En het wordt er niet beter op ! Hoorde je klagen over windgebrek ? Da’s voorbij nou ! Er is wind, meer en meer. Maar, pal uit het zuidwesten, de richting waar Basile eigenlijk heen moet. Probleem is als ik m stuurboord (rechts) neem dan gaat het niet lager dan richting noordwest uit, terwijl als ik m bakboord (links) neem dan wordt ik steeds verder in de golf geduwd. De enige uitweg is dus links, maar met alle gevolgen van dien … steeds maar verder en verder in de golf de Gascogne geperst waar het weer er echt niet op betert en het plan om in 1 ruk naar Madeira te varen valt dus helemaal in duigen. Zaterdag 30 september, Madeira is géén optie meer, de Spaanse noordkust zal een onvermijdelijke tussenstop inhouden. Nog steeds die dekselse zuidwester die steeds harder en harder begint aan te trekken. Spaanse navtex liegt er niet om : berichten komen om het half uur in crescendo binnen : ‘gale warning’, ‘gale warning imminent’, ‘gale !’ ... Gale betekent windkracht van 8 beaufort. Daar ga ik dus, m’n eerste storm(pje) op open zee. De Spaanse kust komt ondertussen wel dichterbij maar noch steeds die zuidwester die aanzwelt en het wordt het moment om een tactisch/kritische beslissing te nemen. Wil ik niet steeds maar verder en verder richting oost geperst worden dan moet gemotord en alle zeilen gevierd worden. Motoren tegen wind en stroming in, dat betekent kabaal tegen de sterren op en bovendien niet eens vooruitgaan (op volle kracht amper 2 a 3 knopen halen is bijzonder frustrerend). Soit, het is de enige redelijke optie die me rest dus gaan we ervoor. Tijdens dit labeur zet de Aries windvaan me voor de tweede keer voor schut (de eerste keer is ie midden in de golf bijna doodgewoon van het schip gevallen wegens een slordige montage door de fabrikant hemzelf). In het holst van de nacht laat ie het schip zonder aanwijsbare reden gaan bijliggen. Bijliggen is een taktiek die door zeilers wel meer gebruikt wordt in slecht weer. Het komt erop neer dat de zeilen 'verkeerd' gezet worden tov. de wind terwijl het roer in tegencompensatie vastgezet wordt. Het gevolg is dat je schip heel rustig gaat liggen en je zelfs zou vergeten dat je midden in een storm bent (dit gevoel had ik dus ook). Die methode gebruikt men om even een herstelling uit te voeren, te eten of heel even te kunnen slapen in wat rustiger omstandigheden. Maar ... je gaat dus wel gewoon rustig wegdriften en in mijn geval was dat terugkomen vanwaar ik kwam. Verschrikkelijk als je weet hoeveel moeite het kost om elke mijl opnieuw te moeten afleggen ... Na een 20tal uur labeur en kabaal van Georges komen de vuurtorens in zicht (dat wordt nachtelijk aanlopen dus) en ligt puerto de Bares (meest noordelijk punt van Spanje in de zee) binnen bereik. Echter op zo’n 8mijl van het doel verwijderd houdt Georges het voor bekeken … SHIT, out of diesel. Gezien de windomstandigheden is het niet het moment om veel tijd te verliezen dus snel een jerrycan bovengehaald, overgeheveld en proberen starten. Jaja, vergeet het maar, nen ouwerwetsen diesel die drooggelopen is weer opstarten gaat niet zomaar he … de leidingen moeten eerst ontlucht … dus de nodige sleutel erbij gehaald, injectors losgezet, starten tot diesel uit de injectors begint te druppelen (bleeding the engine) gauw opnieuw aanspannen en Georges kan weer genoegzaam beginnen brommen. Het aanvaren van Bares houdt geen verdere verrassingen in en dankzij radar, elektronische cartografie en dieptemeter lukt het om perfekt te ankeren in een prachtige baai die bovendien beschermd ligt van de heersende stevige winden. Yessss, we made it, Bay of Biscay … at the other side. Maandag 2 Oktober, Na een eerste normale en deugddoende nacht sedert lange tijd wordt het een dagje herstellingen uitvoeren. Ja, op een ouder schip heb je na elk ernstig traject altijd wel ergens 1 of ander probleem dat moet aangepakt worden en dat is zo bij iedereen die je in de havens tegenkomt. Ik moet echter naar boven de mast in. Tot hiertoe was er altijd wel iemand die me kon naar boven winchen maar nu moet het alleen gebeuren en er is geen ladder of ander gelijkaardig tuig aan boord (ook geen masttreden, iets waar ik in La Coruña zeker werk wil van maken). Het wordt dus improviseren, gelukkig is me dat niet vreemd. Enige optie is van een touw met lussen om de 50cm te gaan maken (soort ‘touwladdertje’ dus) en die dan, met de enige val die me nog rest naar boven te trekken. Het werkt, het lukt om boven te raken en de nodige werkzaamheden uit te voeren al is het bengelen en wapperen aan een touw ginds boven een weinig aantrekkelijke bezigheid. Uiteindelijk lukt het toch om de troep die boven in de knoop zat te ontwarren. Die masttreden moeten er echt wel komen ! Dinsdag 3 oktober, Aangezien er weinig te beleven valt in Bares en de nodige herstellingen uitgevoerd zijn wordt het tijd om terug aan te zetten, richting La Coruña, zo’n 50 mijl verder. Er staat quasi geen wind, dus Georges maar weer aan het werk gezet, na zo’n 15 mijl lijkt het alsof er een beetje wind is, dus wordt Georges een beetje geholpen door een fok bij te zetten. Een half uur later blijkt zelfs dat Georges (en mn oren !) wat rust kan gegund worden. We gaan verder op alleen maar een fok en slagen er zelfs in om een vlotte 6knopen te halen MET wind uit een goede (dwz zeilbare) richting, zalig, 'k wist niet dat het nog kon … Enig minpunt is de regen die ondertussen aanzette, tot die met bakken tegelijk uit de lucht viel, mah bon als je al kan zeilen, in de goede richting, mag een mens niet al te kieskeurig worden he. Het traject verloopt vrij goed tot de laatste 4 mijl. Wind komt pal van achteren (uit het noorden dus) en om praktische redenen werd voor de noordelijke toegangsroute tot La Coruna gekozen, niettegenstaande ik had gelezen in de Atlantic Crossing Guide dat bij stevige winden je beter de westelijke route kan nemen omdat die rustiger is. En inderdaad, het was binnen 'rollen' op de noordelijke route, wind vanachter en golven die onder je kont deinen zijn niet bepaald de meest leuke ingrediënten voor integriteit van je schip, de fok wil voortduren van kant veranderen en dat gaat telkens gepaard met een enorme klap die mast en tuigage erg gaan belasten. Het is dus even doorbijten en uiteindelijk kan er tegen een uur of 9 afgemeerd worden aan een wiebelend vingerponton. Een uur later is het genieten in een plaatselijk restooke van een ‘menu del dia’, tjongejonge, was dat verdiend … La Coruña, een mijlpaal in de transatlantische routes, veel europeërs die de Atlantic willen oversteken houden hier halt en … voeren er de nodige herstellingen uit. Dat zal bij mij niet anders zijn. De genua is (alweer eens) gescheurd en dient herstikt en (wat veel erger is) bij nadere inspectie blijkt dat de verstaging op bepaalde plaatsen begint te breken (2 van de 3 kleine). Die verstaging bestaat uit gevlochten staalkabels en de houden de mast vast op het dek. Het is duidelijk te zien dat verschillende ‘draden’ uit de kabels gebroken zijn. Op zich nog geen ramp maar wel een voorbode van (veel) slechter. Dit is dus een echt noodzakelijke vervanging want zo is het onverantwoord om nog de zee op te gaan tenzij … russische roulette een optie is. Het wordt minimum een week wachten op het nieuwe materiaal. Dus fiets uit ruim gehaald en weer in elkaar geknutseld en tijd om de buurt te verkennen. Heel even vakantie dus ! Zalig om op een dergelijke manier van het leven te kunnen genieten ! Men heeft in deze aangename stad soms ook onverwachte ontmoetingen ... wat doet iemand van de pinguinfamilie hier eigenlijk in de marina ?  En om te eten hoeft het niet altijd op restaurant te zijn. In de haven kan je zelf heerlijke en vooral reuzegrote mosselen plukken.  Vrijdag 20 oktober, Ondertussen reeds zo\'n dikke 2 weken in La Coruña aanwezig en het moet toegegeven : dit is absoluut geen straf. Het leven is hier aangenaam, het is een bruisende en stad die bovendien veilig aanvoelt behalve ... (lees verderop) Er vallen talloze (musea, parkjes, gebouwen, evenementen, een schier eindeloze rostachtige kustlijn, etc.) dingen te bezoeken en elke dag is zo goed als overvol gevuld. De sfeer in de haven zelf is ook hartelijk. Met als gemeenschappelijk punt dat iedereen die in deze haven toekomt z\'n slechte ervaringen in de oversteek van dé Golf van zn hart wil. De slechte reputatie van de Golf van Gascogne blijft zich dus bevestigen. Ik heb tot hiertoe nog geen enkel schip ontmoet die niet klaagde over de onaangename omstandigheden van de golf-oversteek. Het is dan ook het favoriete gespreksonderwerp dat het ijs breekt tussen de nieuwkomers en de "habitués" van de haven (onder welke laatste ik mezelf nou wel mag rekenen Hieronder een foto van La Coruña, getrokken vanaf de oudste (en werkende) vuurtoren ter wereld uit het romeinse tijdperk.   De herstellingen schieten ondertussen vlot op. Maria, van Sail JRC, heeft een goede job geleverd. Het genua-zeil werd net en degelijk hersteld en nieuwe verstaging werd binnen de beloofde termijn geleverd. Leuk detail hierbij is dat de uiteindelijke faktuur maar eventjes 275euro minder was dan gebudgetteerd werd. Er zijn nog eerlijke mensen. VOor de collega-zeilers die dit lezen en eventueel in de toekomst La Coruna willen aan doen geef ik hierbij het telefoonnummer waarop Maria bereikbaar is voor alle herstellingen aan zeilen en tuigage, tel : 607.71.02.75. Op de reis had ik ondertussen ook ontdekt dat er water in de olie van de saildrive komt. Op termijn is dit een ramp voor dit onderdeel maar het valt min of meer te beheren. Naar opzoekwerk op internet op de site van Volvo bleek geen enkele dealer te vinden in Galicie ... Dus maar verder onderweg gezocht en op Lanzarote bleek een dealer te zitten die me kon en wou helpen. Tot die jonge gasten van de "Thélonious Sphere" me vertelden dat een eind verder in de haven er de MarinaSeca was en ze daar een Volvo-vlag hadden zien hangen. Tip voor de top dus. Basile gelijk daarheen en die mensen kregen (heel professioneel) binnen de 3 dagen de nodige onderdelen op voorraad. Er zijn dus wel nogal wat twijfels gerezen over de professionaliteit van de VolvoPenta website ... collega-zeilers, betrouw er NIET op ! Dus gaan we op weg naar MarinaSeca (die zichzelf een luxehotel voor schepen noemen, iets wat achteraf bekeken niet overdreven leek) en daar wordt mn badkuip met professionele middelen uit het water gelicht en naar de "boot-parking" gereden.  Basile ligt vandaag dus droog en met een open gat in zn buik gezien de saildrive in het atelier zit voor herstelling. Dit is dus ook de gelegenheid om een nieuwe anti-fouling laag op het onderschip te zetten. Het mag trouwens gezegd dat het onderschip er nog bijzonder netjes uit ziet na zo'n 2 jaar in het sop gelegen te hebben. Ik ga welliswaar af en toe wel eens naar beneden om eens ronde te doen met een borstel en wat algen en schelpjes te verwijderen maar ik had slechter verwacht bij het droogtrekken. Soit, Jean-Marie, je hebt me inderdaad geen kat in een waterzak verkocht, spijts de talloze onderhouds- en herstellingsjobjes waar ik regelmatig voor sta. De troost bij dit laatste is dat quasi elk schip dat de haven binnen vaart zn deel aan herstellingen heeft. Hieronder kan je zien hoe 'proper' het schip was toen het gelicht werd (de onderkant blijkt in bijzonder goede conditie) Tussendoor nog even dit voor de "ongeruste zielen" onder jullie. Meer dan eens kreeg ik voor mn vertrek de vraag van "alleen de Atlantic over, is dan niet gevaarlijk ?" Uiteindelijk kan niemand ontkennen dat zulks gevaren inhoudt. Zelf heb ik idd reeds in een (kleine) storm gezeten ondertussen en daar enerzijds een portie extra vertrouwen aan overgehouden en anderzijds de voldoening van een ernstige voorbereiding. Ik kan jullie ondertussen wel, en opnieuw, verzekeren dat het leven aan land veel gevaarlijker is ! ! Enkele dagen geleden werd ik met de fiets gewoonweg van de weg gereden door een dronkelap die bovendien doodgewoon vluchtmisdrijf pleegde. Gelukkig bleef het bij het achterlaten van enkele stukken huid op het asfalt en waren er geen breuken. Een beetje reflex tijdens het vallen deed wonderen. Maar voor hetzelfde geld kon van alles gebroken zijn of mn hoofd zodanig stoten (zonder fietshelmpje dus) dat de gevolgen catastrofaal konden zijn. Het meest frustrerende was bovendien dat spijts een fransman en een spanjaard spontaan hulp aanboden en de nummerplaat van de auto noteerden die onnozele spaanse flikken het niet nodig volden om direct in actie te treden. Het oppikken van een dronkaard die een ongeval veroorzaakt en vluchtmisdrijf pleegt lijkt geen prioriteit. Jaja, flitscontroles zijn ook hier veel makkelijker en brengen bovendien direct geld in de staatskas. Overal hetzelfde grapje blijkbaar ! Bon, La Coruña mag dan nog een mooie leuke stad zijn maar ik kan hier natuurlijk niet eeuwig blijven slenteren. Normaal gaat het schip maandag terug het water in en dan staan we standby voor de trip naar Madeira. We ? Wel zoals het er nu uit ziet gaan de mensen van de Thélonious Sphère dezelfde richting uit en er wordt aan gedacht om samen te varen (voor zover de snelheden van beide schepen niet te ver uit elkaar liggen). Na de overtocht van de diverse "onnozele" weersystemen van voorbije dagen (de baro maakte de meest gekke bokkesprongen) willen we ervoor gaan. Donderdag 28 oktober, Deze ochtend vroeg zijn Basile en Thélonious samen vertrokken net voor de zonsopgang. Toen we even later de haven uit waren kon ik dit mooie beeld vastleggen. 
Thélo blijft ondertussen de ganse dag op motor varen en we beslissen dan maar om 's avonds Camarinhas aan te doen. Het is een heerlijk klein en rustig havendorpje waar we 's anderendaags een dagje vrijaf nemen en op uitstap gaan en genieten van een heerlijk warm weertje. Het wordt er een mooie avond 
Zaterdag 30 oktober, Samen met de Thélo en de Magugn (een duits schip) varen we uit in een poging om nu toch echt recht naar het Madeira-archipel te kunnen zeilen, in 1 stuk ! Bij het uitvaren van de havengeul blijkt al gauw dat er een gezapige 4 bft pal op de kont staat. Eindelijk, goede windomstandigheden ! Tegelijk de gelegenheid om de spinnaker te zetten (die trouwens, wat Basile betreft, de komende 3 dagen niet meer naar beneden gaat, zalig !) Daar waar het voorgaande trajekt de Thélo de ganse dag vooruitliep is het nu aan mijn beurt om uit te lopen. Onze schepen zijn bijna even lang maar Basile weegt wel slechts de helft van de stalen Thelo en is beter hydrodynamisch gevormd, dus ... In de namiddag roept Vanessa van de Thélo vol entoesiasme op via de VHF-radio : "we hebben een prachtige bonita gevangen, heeft chef Basile tips om die etensklaar te maken ?", tuurlijk ... Amper 2 uur later, een veel minder aangenaam bericht, deze keer David van de Thélo op VHF : "de zee geeft maar neemt ook terug, tijdens een windvlaag is onze spi aan flarden gescheurd ..." (hierbij moest ik spontaan denken aan de belgische regering : telkens de burger iets "krijgt" wordt het via een andere nieuwe belasting weer gerecupereerd, vestzak/broekzak-operaties noemen ze dat ...) Dit houdt natuurlijk ook in dat de Thélo helemaal niet meer kan volgen en tegen de avond verdwijnen zij uit het zicht en hebben we ons laatste radio-contact "meet again at Funchal, Madeira" Ondertusseen daagden andere medereizigers op ! Deze keer vergezelden de dolfijnen me een dik half uur, zalige ervaring ! 
Het wordt een prachtige nacht. Niet ver van een grote scheepsroute vandaan blijkbaar want de lichtjes van vrachtschepen schuiven me voorbij. De wind zakt iets en daarmee ook de snelheid tot 3knoop. De spi blijft staan maar ik moet wel de boom van kant veranderen waarbij de hele spi het natuurlijk niet kan laten om zichzelf rond de (opgerolde) genua te gaan draaien ... typisch, 't moet weer 's nachts gebeuren. Dus Georges ter hulp gehaald en na wat gevloek en rondgemanoeuvreer zijn we weer op weg, traag maar we blijven toch in beweging. Zondag, dag van ontmoetingen, Om 11u48, ontmoeting met een grote : nadat ik die dingen in talloze uitzendingen van Cousteau, of op National Geagraphic ed gezien heb, eindelijk mn eerste korte ontmoeting met een walvis. Tjonge, dat beest is zo groot als mn badkuip ... om ten zeerste onder de indruk te zijn ! 14u46, nieuwe ontmoeting (zij het van een gans ander kaliber). Terwijl ik rustig wat foto's doorblader en tussendoor wat corrigeer met photoshop aan de navigatietafel fladdert er plots iets voor mn neus. Een klein vogeltje ... tjonge, sommigen houden er een huisdier op na, ik zit nou met een bootdier opgezadeld. Aan land noemen ze het een "huismus", mag ik het nu een "bootmus" noemen ? Wat moet ik daarmee aanvangen ? Het probleem lost zichzelf op, beestje heeft totaal uitgeput en na een reddingsvest te hebben volgescheten er 's anderendaags het bijltje bij neergelegd (niet na een laatste vlucht naar eten te hebben volbracht, zie foto), RIP birdie ... 
Tegen de avond slaag ik erin om met spi en grootzeil een nieuw snelheids-"record" te halen ... 1,08knoop ... dzjeeeezus Ondertussen begint de baro snel te dalen en is het spinnakerfeest voorbij. De depressie boven de Azoren kan me gelukkig niet meer deren en schuift rechts langs me voorbij. De vraag die zich nu stelt is welke tactiek nu te voeren gezien de wind bijna pal uit de richting van Madeira komt (wel iets westelijker) ... miljaar, alweer 's nachts dat ik mn zeilvoering moet gaan veranderen, je zal het nooit anders weten ... Anderhalfuur later wind alweer 60° van richting veranderd ... dit wordt een echt klote-nachtje en de windrichtingen blijven veranderen tot de ochtend Ondertussen heb ik ook een aangename ervaring : op dit traject heb ik quasi geen last meer van mn maag, houwen zo Basile ! DIt is dus de gelegenheid om eens ovenverse broodjes te bakken, en ze bevallen Maandag, the first contact, Om 11uur eindelijk eens radio-contact met België met Pottie Senior ofte Emile. Nu weten we gelijk dat de kortegolfzender (die tot hiertoe hoofdzakelijk gebruikt werd voor het ontvangen van weerfaxen en navtex-weerberichten) ook voor iets meer aangenaams kan dienen. We spreken tegelijk een alternatieve frequentie af. Dinsdag 31 oktober, in totaal een 30tal uur moeten de hulp van Georges gebruiken maar in de late avond mag ie uit (en ben ik godzijdank weer van zn kabaal vanaf) en met een aangenaam windje kunnen we zo'n 6 knopen halen. Woensdag 1 november, Wind wordt beter en beter, we kunnen een vlotte 7knopen halen. Iets later moet de genua wat ingerold om te vermijden dat ie weer water begint te scheppen en (nog maar eens) zou scheuren. Terug naar 6 knopen maar het leuke is dat er aan deze snelheid maar een 2tal dagen meer nodig is om Porto Santo te halen. Dat is het eerste eiland in de archipel van Madeira. Tenminste ... dat was de hoop ... Helaas draait de wind en komt ie pal op kop te staan en kan de koers op Porto Santo niet meer aanhouden worden (iets wat me de voorbije 500mijlen wel ongeveer gelukt was) Donderdag 2 november, Weer zo'n klotenacht ... met een kattige zee en bovendien de combinatie van twee (!) troggen moeten verwerken. Een trog is een uitloper van een depressie, een soort staart. In een trog heb je de slechtst denkbare windomstandigheden en die moet je altijd proberen vermijden ... In de morgen heb ik vhf-contact met de "Persuasion" die eveneens de trogcombinatie doorsparteld zijn de vorige nacht (wel met 3 bemanningsleden terwijl Basile er solo voorstaat) Ondertussen gaat de wind weer pal tegenop en mag Georges weer aan de praat, nadat hij tevens van de laatste 25liter mazout voorzien werd ... Vrijdag 3 november, Om 6u 's ochtends, eindelijk de bergtoppen van Porto Santo in zicht, wat een gevoel ...  Ondertussen nog enkele ontmoetingen : een zeehond en een koppel walvissen pal voor de boeg. In Porto Santo 2 dagen vrijaf, de mountainbike uit het ruim, in elkaar knutselen en op verkenning. Het is een eiland waar mooie natuur te zien is maar weinig te beleven valt. Het landschap mag er zijn (en dat is volgens mij ook het enige aantrekkingspunt) 
Op restaurant kom je weer die typisch portugese aftroggelarijtoestanden tegen, terwijl de keuken gewoon nergens op lijkt. Maandag 6 november, Gisteravond de haven van Porto Santo verlaten en voor het strand gaan ankeren (spaart alweer op de havengelden). Deze morgen om 6u het anker opgehaald en afgevaren, met weinig wind naar Funchal, op het eiland Madeira zelf vertrokken. In de loop van de dag trekt de wind aan en met een snel gemiddelde van 7knopen glijden we naar Funchal, het wordt dus een heerlijke dag zeilen. Moest dit nou maar duren voor de rest van de reis. Van die reis is ondertussen bijna 3000km volbracht en is er nog zo'n kleine 7000km te gaan. In de namiddag legt Basile in Funchal aan en kunnen we ons (alweer) gaan aanbieden bij de douane. Wat ze daar allemaal vroegen, tssss nog net niet de maat van mn schoenen... Het is een drukke haven met een piepkleine marina maar er heerst een leuke sfeer, a place to be. 
Zo ziet de haven eruit, van boven bekeken : 
Madeira ziet er op het eerste gezicht veel aangenamer uit dan Porto Santo, Funchal is een levendige, aangename en mooie stad. Omdat het eiland te groot is om af te fietsen zoek ik maar naar een ander vervoermiddel. Een motootje was het eerste idee maar ik viel plat achterover van de prijzen. UIteindelijk heb ik een Smartje gehuurd. Een belachelijk klein autootje maar het lijkt gerodeerd als geeneen en momenteel doe ik er de rally van Madeira mee ;-))  Eerste opdracht (voor deze ongeëvenaarde bergenliefhebber) is het dak van Madeira bezoeken, en een bende kilometers wandelen op een hoogte van 1800+ meter met overbelaste knietjes als gevolg maar wat was het genieten ! Hieronder begrijp je wellicht waarom ;-)     Zaterdag 11 november, Vandaag wou ik Funchal verlaten ... Ik zeg opzettelijk wou want het scheelde geen haar of ik kreeg een "opgelegde" wachttijd van 2 dagen aan mijn broek omdat het havenkantoor gesloten is van zaterdag 12u tot maandag 9u, stel je voor ... typisch ambtenaren. De man die zorgt voor de veiligheid van de marina slaagt er echter in om toch nog iemand van de administratie te bereiken en die te laten langskomen op het kantoor (en die man moet niet ver gezeten hebben want enkele minuten later was hij ter plaatse). Krijg ik daar nu toch een tirade en wordt slechter behandeld dan een doordeweekse koeievlaai, iets wat ik geduldig slik ... tot ik eindelijk mijn vlaggebrief terug in handen heb waarna ik de man "hartelijk" bedank voor zijn allesbehalve aangename uitzwaai. Gelukkig is de douane-ambtenaar heel wat vriendelijker en rond 19u30 slaag ik erin om Funchal te verlaten De wind staat stevig en gelukkig had ik dat voorzien en een de genua van de roller gehaald en een fok in de plaats gezet, ook het grootzeil was reeds vastgezet op het eerste rif voor het vertrek, gelukkig maar want zo bleef de wind netjes beheersbaar en kon ik 6 a 7 knopen maken. Al snel werd de wind echter vergezeld van een zeer onaangename deining met als gevolg dat ik de komende 2dagen amper uit de hondenkooi (slaapplaats achteronderin aan de nav-tafel) gekomen ben teneinde niet continu zeeziek te zijn. Slapen was dus de enige uitweg. De planning was om vanuit Funchal naar Tenerife te zeilen. Dat lukte tot halverwege en toen ging de wind pal op de neus (tjongejonge, alweer die situatie) dus moest er een andere optie gezocht worden. Het stadje Santa Cruz op het eiland La Palma leek het ideale alternatief dus midden op weg naar Tenerife werd de koers verlegd naar La Palma waar ik op dinsdag 14 november rond de middag aankwam (niet zonder eerst nog een nachtje te moeten Georges laten bulderen wegens ... geen wind) Hier zijn we nu in La Palma, het eerste eiland ter wereld met de kleinste oppervlakte tegenover de grootste hoogte. De vulkanische oorsprong van het eiland (laatste uitbarsting in 1971 en nog steeds voelt de ondergrond er op bepaalde plaatsen warm aan !) maakt het een beloftevolle verkenning waard. Woensdag 15 november, Rare dag qua weer, een aangename 27graden maar somber weer en ganse namiddag regen en zelfs onweer. Toch maar de dag ingezet met een 10tal lengtes in het zwembad 's morgens. Gezien het slechte weer maar voorzichtig rondgeslenterd in Santa Cruz en proberen genieten waar mogelijk. Een museumbezoek bracht heel wat interessante info van het eiland. Hierbij een sfeerbeeld van de dag (het gemeentehuis van Santa Cruz de La Palma, gebouw met de bogen)  Tijdens beter weer is het tijd om op stap te gaan. Hier op het eiland een toffe nieuwe mountainbike gevonden en het is de gelegenheid om dat ding eens te gaan uittesten. Gezien La Palma een wereldrecord bezit dat me wel interessant lijkt moet dat toch eens uitgezocht worden. Dit eiland is bezit nl. de grootste verhouding tussen oppervlakte en hoogte ter wereld. Er is een gigantische vulkaankrater van meer dan 2000m hoog en 300m diep binnenin (zie foto hieronder) en dat ding heb ik met de fiets in, correctie eerst op en dan terug in, gereden. Onnodig te zeggen dat hier een behoorlijk aantal caloriën verstookt zijn en dat de schrijfrem van de nieuwe fiets blauw stond na elke afdaling.  Hier in Santa Cruz is het ondertussen ook zalig wezen voor de internaut-zeiler. De marina beschikt over een eigen wifi-toegang en daar wordt onder de zeilers gretig gebruik van gemaakt om van alles en nog wat te downloaden. Zeilers onder elkaar wisselen ook maar al te graag materiaal uit (software, films, muziek, ...) en soms verandert een schip dan helemaal in een heus downloadcenter waar we tezelfdertijd met 3 pc's (ja, er hangt er nog 1 aan een ethernetkabel ook) aan het werk zijn, zoals hieronder bvb bij mij aan boord die avond  Ondertussen wordt er stevig uitgekeken naar een volgend meteovenster om te kunnen verder zeilen. En hierbij stel ik me soms toch wel eens ernstige vragen. Zeker als je onderstaand weerkaartje bekijkt met de voorspellingen voor 26 november van de Deutsche Wetterdienst. Op het kaartje kan je zien dat er in het midden van de Atlantic een stormpje voor handen ligt met golven van ... 15m, da's verdorie hoger dan mn schip ... Voor collega zeilers wil ik toch nog even een heel interessante site meegeven (waarop je oa. onderstaand kaartje kon afhalen) : www.sailingweatheronline.com.  Donderdag 30 november, Na een aangenaam verblijf van een 2tal weken op het eiland La Palma en het havenstadje Santa Cruz wordt het tijd om verder te trekken. De beloofde materialen die onderweg zijn vanuit leveranciers uit Engeland en Denemarken komen er maar niet aan en ik heb allesbehalve zin om te wachten op de capriolen van koerierdiensten en douanes. Nadat we, samen met Guillermo van de TinTin, de voorbije dagen de meteo grondig gevolgd hebben beslissen we om erop uit te trekken (Guillermo wil absoluut vertrekken en biedt aan om samen te varen niettegenstaande zn schip een stuk sneller is dan Basile en ik hem daar verschillende keren voor waarschuwde). Het wordt een super rustig dagje met weinig wind en we willen proberen om het eiland El Hierro oostzijds te ronden. Tintin, blijft zn snelheid netjes aanpassen en soms spelen we haasje over ... thanks Guillermo. Hierna een foto van mn reisgezellen van het moment.  Vrijdag 1 december, 115 mijl afgelegd in gezelschap van de TinTin, een niet onaardige afstand voor de flauwe windcondities. We houden een kort radio-contact om de enkele uren. Diegenen die daarop meeluisterden hebben zich misschien wel een breuk gelachen ... Basile in koeterspaans en Guillermo in verhakkeld engels, belangrijkste is dat we konden communiceren maar het blijft wel een koddige bezigheid :-) Tegen de avond zie ik hen plots voorlangs gaan en sterk uitlopen naar het oosten. Uiteindelijk verdwijnen ze met het licht en ook uit VHF-bereik, byebye hombre. Zaterdag 2 december, 226 mijl sedert het vertrek uit La Palma. Vandaag geen SSB-contact (kortegolf-radio) kunnen maken met België waar pottie senior (daddy of Vinz, bijgenaamd pottie), die er een punt van maakt om dagelijks op vaste uren te luisteren naar de eenzame zeiler die op weg is naar Brazilië. Emilio luisterde mee op de frequentie en meldde zich aan na mn mislukt contactpoging met Guillermo in België. Alles gaat daar vlot en ze schieten blijkbaar goed op maar toch niet zo veel sneller als ik verwacht had. Zondag 3 december, Vanuit La Palma bekeken reeds 368mijl verder. Dit wil zeggen dat ik er het voorbije etmaal in geslaagd ben om 142mijl te zeilen wat een record is (voor mijn bescheiden badkuip) dat ik kunnen realiseren heb sedert de 2 jaar dat ik in bezit ben van de Sadler (zelfs op mn reis naar Scandinavië in juni heb ik dit niet kunnen evenaren). Een korte berekening (schatting !) stelt dat het nog 2500mijl te gaan is naar Salvador de Bahia, ik ben dus bijna ongeveer halfweg in de reisafstand. Maandag 4 december, Dag zonder meer, zonder verhaal ... Dinsdag 5 december, Vandaag is het er met momenten nogal ontstuimig aan toe gegaan. Het gevolg is dat het grootzeil op 2/3 hoogte middendoor gescheurd is. Gelukkig is het op een naad gebeurd. Het zeil is nl niet meer van de jongste en begint ouderdomsverschijnselen te vertonen. Bij nadere inspectie zijn het vooral de draden op de naden die verzwakken, de zeilstof zelf zal de reis wel overleven. Maar voorlopig moet ik wel zonder grootzeil verder tot ik een rustiger moment heb op zee om te gaan naaien ... Ondertussen ook vastgesteld dat de waterpomp (die in La Coruña van nieuwe dichtingsrubbers werden) opnieuw lekt. Het lijkt dus dat de as van de pomp zal moeten vervangen worden omdat de slijtage-inkervingen erop te groot worden. Woensdag 6 december, De Kaapverdische eilanden. Tijd om een rustige plek te zoeken om wat op adem te komen en de nodige herstellinkjes uit te voeren. Het eiland Boa Vista lijkt daarvoor prima geschikt. Punt is wel dat hier geen "officiële" ingangshaven is dus mag ik eigenlijk niet aan land zonder inklaring op 1 van de hoofdeilanden. Soit, dat lijkt me niet zo erg want al wat ik tot hiertoe hoorde over de Kaapverden leek me weinig optimistisch (diefstal, toebrengen van schade aan dingies, ...). Bovendien heeft dit eiland nogal een "rauwe" natuur (zoals je hierna kunt zien) en bestaat hoofdzakelijk uit zand en duinen. Het lijkt eigenlijk meer op een maanoppervlakte.  Ik hou het dus bij wat zwemmen (duiken geef ik al vrij vlug op want de zichtbaarheid onder water quasi is nihil) maar vooral bij het herstellen (naaien) van het grootzeil. Dit laatste is een tijdrovende bezigheid maar lukt uiteindelijk vrij goed. Zaterdag 8 december, Na een deugddoende recup van een 3-tal nachten op een heel rustige ankerplaats aan het eiland Boa Vista (voor de geïnteresseerde collega-zeilers hierbij de coördinaten : 16°09.88 N - 22°55.11 W) is het tijd om verder te zeilen, het laatste (en grootste deel) van de reis naar Brazilië waarbij nog zo'n 2100mijl moet worden afgelegd. Het is vandaag echter wel vervelend zeilweer met voortdurend golven op de kont ... Zondag 9 december, De laatste 24uur 'slechts' 115mijl afgelegd. Daar zou echter wel eens verandering kunnen in komen. Gezien in dit geografisch gebied over geen meteo-fax noch andere bronnen met weersinformatie over de kortegolf meer beschikbaar zijn wordt het systematisch weersinfo opvragen aan voorbijvarende cargoschepen. Die mensen zijn meestal vriendelijk en maken er geen punt van om de nodige info te verstrekken. Het weerbericht voor de komende 24uur is niet echt fantastisch te noemen : wind van 6 oplopend naar 8beaufort ... dat belooft. Tegen 20u moet het zeil verminderd worden want mn badkuip begint een rotvaart te lopen. Ondertussen is er onverwacht bezoek aan boord bezoek : een vliegende vis die zich wat misrekende voor z'n landingsplaats en in de kuip is terechtgekomen (zie foto). Ik wist zelfs niet dat die beesten echt bestonden (altijd gedacht dat zoiets alleen in stripverhalen thuishoorde ...). Later leerde men mij zelfs dat ze excellent zijn om te eten (alhoewel aan deze niet echt veel te eten zou geweest zijn)  Maandag 10 december, Alweer een 135mijlen afgelegd. Van de 'beloofde' 8 bft viel de voorbije nacht echter geen spoor te bekennen. Dinsdag 11 december, Niks gebeurd dat het vermelden waard is vandaag, gewoon rustig verdergezeild ... Woensdag 12 december, Voorbije 24u maar een kleine 120mijl verder geraakt. De wind minderde nogal de voorbije nacht en toch zijn we nog zeker een 500mijl van de ITCZ verwijderd. De ITCZ, ofte InterTropical Convergence Zone, is een plaats (eigenlijk een strook) ergens rond de evenaar waar de invloeden van de weerssituaties tussen het noordelijk en het zuidelijk halfrond met elkaar geconfronteerd worden. Deze 'botsing' kan diverse vormen aannemen en het weer in die zone is totaal onvoorspelbaar. Dagenlange windstiltes kunnen zich afwisselen met plotse windstoten of mini-stormpjes die behoorlijk uit de hand kunnen lopen. Ik kijk er niet naar uit ... In de namiddag de spinnaker gehesen want de snelheid werd echt te laag. In de avond 2 cargo's gekruist (iets waar je op deze plaats ter wereld als solo-zeiler wel naar uit kijkt, het geeft je het gevoel toch niet echt helemaal alleen te zijn ;-) Donderdag 13 december, Alweer 125mijl dichter bij doel het voorbije etmaal, nog 372mijl tot de evenaar. Rond 11u begint de wind te draaien (eindelijk iets meer oostwaarts dus kunnen we iets makkelijker gaan zeilen) terwijl hij rond 15u bijna helemaal wegvalt. Met de spi op halen we nog amper 4knopen. Vrijdag 14 december, Om 3u 's nachts geen wind meer ... zou dit het begin van de dolldrums zijn ('dolldrums' is veelgebruikte term waarmee zeilers de ITZC-zone bedoelen) ? Het graptjen gaat weer eens beginnen. Na 2 uren motoren komt er een stevige onweersbui opzetten. De wind blijft binnen de perken maar het regent en ter bescherming schakel ik de minst noodzakelijke electronica uit, ttz de zenders en de radar (pc moet aanblijven aangezien dit mn belangrijkste navigatie-instrument is). Het beetje wind dat er staat is echter goed om de fok te zetten en Georges de mond te snoeren (eindelijk weer van dat kabaal vanaf). Van de nood kan je ook een deugd maken dus tijd om eens een zoetwaterdouche te nemen in de regen (lekker verfrissend !). Anderhalf uur later opnieuw geen wind meer ... opnieuw gebulder van Georges ... Met dit gedoe van het weer toch maar even de positie van de navigatie-pc op de pilot-charts vergelijken en dan blijkt dat we idd de ITCZ binnengetrokken zijn. Dit verklaart de weersomstandigheden dus. Deze situatie kan 2 tot 3 dagen duren, dat belooft ! De windstiltes kunnen ook een mooie kant hebben zoals hierna te zien is op de foto van de zonsondergang. Let hierbij eens op hoe glad een oceaan (zelfs midden in de Atlantic !) kan zijn tijdens windstille periodes.  Zaterdag 15 december, Vannacht rond 2 uur even op mn tanden moeten bijten. Het mag gerust toegeven : dit was (tot zover in de reis, maar ook in mn leven) een half uurtje was waarin mn adrenaline-peil nooit beleefde recordhoogtes bereikte ! Ja, het was een halfuurtje om bang te zijn, het meeste bangelijke in mn leven. Dit gebeurde : In minder dan een minuut tijd ging de wind van 3beaufort naar 12beaufort. Gelukkig zat ik buiten en had ik tijd om de genua in te rollen maar ... het grootzeil ... Als je al een week in vrij rustige en stabiele omstandigheden zeilt word je een beetje nonchalant op gebied van veiligheid. Het veiligheidsharnas die tevens dienst doet als (automatisch zelfopblazend) reddingsvest lag dus binnen. Tegelijk met de wind was er een stortbui (squall) dus hield ik alle luiken gesloten. Om nu op het grootzeil terug te komen, als je dat wil vieren moet je (op mijn type schip dat over geen rolgrootzeil beschikt) naar voren (midscheeps). Maar, in dergelijke omstandigheden naar voren gaan lopen (ehm, kruipen) zonder een aangelijnd veiligheidsharnas staat gelijk met het grootst mogelijke risico (denk aan Hans in de Volvo Ocean Race van dit jaar, weggespoeld tijdens een zeilwissel in vergelijkbare omstandigheden ... niet aangelijnd !). Naar binnen gaan om het harnas met een massa water in de kajuit als gevolg maar belangrijker het schip een halve minuut zonder controle laten was dus zo goed als uitgesloten. Dus moest ik eieren voor mn geld kiezen en het schip (op motor) zo goe en zo kwaad als mogelijk, met de neus in de wind proberen houden zoniet zou ik (met het grootzeil op zn volle vlak gehesen) onvermijdelijk gaan kapseizen. Het maneuver is ongeveer gelukt maar het grootzeil heeft hierbij behoorlijk geleden en is niet meer bruikbaar zonder eerst een heel pak naaiwerk. Het soort naaiwerk dat hierbij te pas komt is helaas buiten mijn mogelijkheden ... het wordt dus deels gehandicapt moeten verder zeilen. Nadien werd het uitermate stil op weersgebied. Nog tot 4 uur gemotord nadien weer traag maar in alle rust verder gezeild. Rond 11 uur Georges op gang gezwengeld om zoveel mogelijk energie te hebben voor de kortegolfzender en een radiopraatje gemaakt met Emile die gewoontegetrouw op zn post zat. Terloops wil ik even melden dat energie met de DuoGen wind/water generator tot hiertoe nooit een probleem geweest is maar als er onvoldoende wind is heb je geen snelheid (en dus ook geen energie om de generator draaiende te houden, noch in de wind noch in het water) ... en de kortegolfzender verbruikt een pak stroom ! In normale zeilomstandigheden heb ik altijd overschot aan energie gehad dankzij de DuoGen ! Gezien de wind het ondertussen alweer eens liet afweten heb ik Georges maar rustig laten verderbrommen. Zondag 16 december, Verder gekwakkeld half op motor half op (handicap)-zeil Captains log, SPECIAL ENTRY Stardate, Monday 17 december, 5 AM Dé mijlpaal van een éénzaat, de evenaar ! Zonet de evenaar overgestoken, een mijlpaal in mn transatlantische reis naar Brazilië ! Dit lijkt me het ideale moment om het miniflesje Piper-champagne dat Guy me gaf (voor een speciale gelegenheid onderweg ...) voor mn vertrek. Het is een historisch momentje in mn leven maar ook een belangrijke etappe in de reis, ongeveer 4/5 van de trip is nu volbracht en er rest me nog een kleine 1000-tal mijlen te gaan tot Salvador. Terwijl ik in de kuip geniet van de Piper onder een schitterende sterrenhemel gaat de emotie van het moment me toch een tikkeltje te ver en kiezen enkele tranen de overmijdelijke weg die de zwaartekracht hun opleggen ... talloze zaken uit het verleden flitsen door mn hoofd. Hierbij denk ik oa. aan jou Lut. Ja, je had regelmatig wel eens moeilijke momenten met deze lastige klant maar bij deze dank voor je vriendschap, liefde en geduld, jaar na jaar, dag na dag en vooral voor mn laatste dag in de belgische bananenrepubliek waarbij je me zowat half België rondgevoerd hebt (het Paviljoen Lowie 16 ligt voor eeuwig in mn geheugen gegrift !). Ik hoop dat je ondertussen met Sj. op je pootjes gevallen bent en het geluk kent dat je altijd al nastreefde ! Terwijl ik op zwier ben wil ik hierbij ook (from the bottom of my heart) al mn vrienden danken die mn trans-atlantisch avontuur steun(d)en. Special thanks to : Zozo, Alex, Guy en Sandra, Gary en Morag, Phile en Nadine (en hun bende), nonkel Tsjok en zn Anne-Marie, Filou en Carla, Paul, Angie, Dirk en Iriña, Emile (voor zn dagelijkse stanby met de kortegolfradio) en Vinz, ... Het zeilen in het zuidelijk halfrond begint goed. Het gaat vlot vooruit, niettegenstaande de handicap zonder het grootzeil (hier moet ik toch iets proberen op vinden, misschien de fok als grootzeil proberen gebruiken ...) . Al bij al valt er een vlotte 5knopen uit te peuteren maar de wind mag niet te ver naar het zuiden beginnen draaien want dan haal ik Salvador niet meer. Dit laatste vooral omdat ik met de genua op alleen niet meer zo hoog aan de wind kan varen (normaal lukt me dat vlot en comfortabel tot een 27° maar met alleen genua moet ik toch een vrij dikke 30° aanhouden wil ik een respectabele snelheid behouden. Enfin, als de situatie blijft zoals ze nu is ligt Salvador da Bahia binnen de mogelijkheden. Dinsdag 18 decemcer, dag zonder noemenswaardige gebeurtenissen Woensdag 19 december, nog zo één ... Donderdag 19 december, Een probleemloze nacht achter de rug waarbij de barometer nog steeds netjes comfortabel en onveranderd blijft. Nog zo'n 740mijlen tot Salvador, met een beetje geluk nog een 6-tal dagen te gaan, het begint te korten. En ondertussen is het verder boeken verslinden. Sedert een paar dagen viel het me op dat lezen op zee totaal geen probleem meer is voor mn maag en aangezien ik een halve bib mee heb en de verveling een beetje begon toe te slaan is het lezen een hoofdactiteit geworden. Om 11 uur heb ik eens een quasi perfekt radiocontact met Emile waarbij we elkaar perfekt konden begrijpen. Een goede radio-verbinding leggen tussen een basisstation en een schip (over zo'n kleine 9000km op dit moment) is niet zo eenvoudig als m'n denkt. Hierna even een beetje radio-techniek : Er wordt gewerkt op SSB-kortegolf, meestal op de 20-meter band (14Mhz). Twee belangrijke punten beïnvloeden de verbinding. Enerzijds de apparatuur. Voor Emile geen probleem, met 500watt zendvermogen en een degelijke richtantenne maken de zaak een kinderspel. Langs deze kant hier is de apparatuur veel minder goed voor een dergelijke communicatie : uitzendvermogen "slechts" 100watt (en dat slorpt reeds 22ampère op 12volt) en bestaat de antenne uit een rondstraler (achterstag van de mast) die bovendien noch vertikaal noch horizontaal hangt maar onder een hoek van 40° (hierdoor kan Emile nooit dezelfe polarisering van zn antenne bekomen) en voordurend van hoek veranderd door de beweging van het schip in de golven. Op de koop toe heeft die achterstag niet de ideale "antenne-lengte" voor de frequentie maar dat wordt gelukkig feilloos gecompenseerd door de automatische antenne-tuner die specifiek voor de zender (een Yeasu 859d) gemaakt is. Anderzijds is er de zonneactiviteit en de daarbijhorende magnetische storing. De zon bevindt zich momenteel in een (11-jarige) cyclus die de slechtste is die radio-amateurs zich kunnen indenken. Had ik de reis 3 jaar eerder begonnen dan hadden we probleemloos dagelijks radiocontact kunnen maken ... Het rare aan onze verbindingen is dat ik Emile meestal slechter hoor dan hij mij (niettegenstaande hij over het 5-voudige vermogen beschikt van mn Yeasu-tje) Dat is dat we later eens technisch zullen moeten uitpeuteren. Kwart voor middernacht. Op minder dan een 1 mijl aan stuurboord loopt een cargoschip voorbij. Op mijn oproep via de VHF-radio wordt er niet gereageerd. Raar, meestal reageren die mensen heel beleefd en krijg ik de kans om naar een weerbericht voor de omgeving te vragen ... Oeps, terwijl ik dit aan het schrijven ben schieten ze daar wakker en vinden ze hun VHF terug (er zat waarschijnlijk niemand die engels kon bij de radio en hebben ze vlug iemand opgetrommeld die me kon te woord staan, dit gebeurt wel meer). Na de gebruikelijke begroeting wordt me het weerbericht gegeven : voor deze regio (bijgenaamd "foxtrot") is de verwachting voor de komende 24 uur 3 à 4 beaufort op zee en 2 à 3 tot 2,5mijl van de kust. Ik moet me dus niet al te dicht bij de kust gaan avonturen Zaterdag 22 december, Voorbije dagen was het rustig zonder verrassingen. Sedert gisteren namiddag is de wind behoorlijk verminderd en daarmee dus de snelheid. Alleen op de genua begint dit toch een probleem te worden dus moet ik nu toch eens werk maken van een improvisatie-grootzeil. Het eerdere idee om de fok te gebruiken wordt weer bovengehaald. Uiteindelijk slaag ik erin de fok op te hangen zodat ie als "groot"-zeil kan dienen. Het uitzoeken van het hoe en de uiteindelijke moeite voor de realisatie ervan loont, direct anderhalve à twee knoop snelheidswinst, niettegenstaande de fok slechts de helft oppervlakte heeft tov. het echte grootzeil. Onder de huidige omstandigheden denk ik dat het moet lukken om Salvador te halen de 26ste december. Zondag 23 december, De wind wil echt niet mee. De snelheid draait rond de 4 knopen maximum ... Om 11u nog een 352mijlen te gaan tot het doel. Maandag 24 december, De voorbije nacht quasi de ganse nacht "gedobberd", zonder mn grootzeil-alternatief zou dit een ware kalverie-tocht zijn. Maar het blijft traag vooruitgaan. Soms heb ik de indruk dat Brazilië met niet wil hebben ... de laatste dagen is de wind echt flauwtjes (en dit valt wel tegen als je al een paar duizenden kilometers achter de kiezen hebt zonder al te grote problemen) Dinsdag 25 december, De voorbije nacht met momenten 5 knopen kunnen halen maar 4 lijkt het gemiddelde. Om 11u35 UTC de verlossing : Braziliaanse kust in zicht !!! De wind is iets gedraaid en gezien de omstandigheden haal ik alle huidige zeilen af en zet de spinnaker in de plaats en nu gaan we voor de wind recht op het doel af, Salvador da Bahia, nog op de kop 200 mijl te gaan. Aan de huidige snelheid (3,5 kn) zou ik er kunnen geraken tegen woensdagavond, leuk op die manier ... doe je een trip van een 10.000tal kilometers (gespreid over 3,5 maand) en de laatste 600km krijg je bijna geen wind meer en moet het op een slakkengangetje. Waarom wordt mn geduld nog meer op proef gesteld ??? Doet me eraan denken dat ik eens een apart column ga maken met een titel als " De perverse aanwezigheid van Murphy op zee" of nog "Chaos van water, wind en zwaaartekracht". (dit vind je later wel eens terug op deze site ;-) Om 16u vergeefs geprobeerd om radio-contact te leggen met Emile, vergeefs. Snelheid is ondertussen teruggelopen tot 2,5 knoop, miljaar ... moeder natuur wil blijkbaar met mn kleurpotloden spelen tot op het laatste moment ... Om 17u32 tussendoor nog even de snelheid checken ... fantastisch ... 1,66 knopen, misschien lukt het me om aan te komen na nieuwjaar ? Aan een voorbijkomde cargoschip is het even polsen of ze eventueel een beetje diesel willen verkopen aan deze dobberaar. De kapitein denkt er anders over en legt me duidelijk uit waarom : hij komt net uit een haven en zn schip heeft net de kruissnelheid bereikt en loopt nu in "ocean-mode". Om het schip stil te leggen kost het 2 uren ... bovendien gebruiken cargoschepen zware fuel (iets waar Georges zich alleen maar hopeloos zou in verslikken). Nadat ik de man vriendelijk bedank om zn (logische en begrijpelijke uitleg) krijg ik nog een "Merry Christmas Sir" toebedeeld van de man ... dorie, kerst, daar had ik zelfs niet meer aan gedacht ... maar kerst of niet het wordt zuinig omgaan met de diesel ! Na zonsondergang is er beterschap, de wind trekt (eindelijk, na dagen gepruts) netjes aan. Woensdag 26 december, Snelheid is tegen 3.00 AM in de ochtend opgelopen tot een aangename 6knopen. Tegen zonsopgang is het feest alweer voorbij en valt de snelheid tot de helft terug. Het goede nieuws in de loop van de dat is dat met nog 116mijl te gaan ik nu toch met zekerheid kan stellen dat ik tenlaatste morgen kan aankomen. Tegen de avond trekt de wind opnieuw aan en dit keer lijkt het menens. De snelheid (nog steeds onder spi) loopt ondertussen op tot een dikke 7knoop.. Ik word echter ook getrakteerd op een mooie zonsondergang.  Niet mis maar met een deinig die achterop komt begint het rollen van het schip steeds oncontroleerbaarder vormen aan te nemen. Ik mag niet te lang meer wachten om de spi naar beneden te halen. Als ik dat uiteindelijk doe (even zonsondergang omdat ik geen zin heb om weer 's nachts met vodden te zitten tijdens een zeilwissel) moet ik dermate hard sleuren om de spi naar beneden te krijgen dat mn handen uiteindelijk vol staan met blaren (de eerste keer op de ganse reis, en dan nog tijdens de laatse 24uur ...) Leuk detail, na het strijken van de spi blijft het schip 4knoop lopen zonder het minste zeil, begrijp je hoe de wind het ondertussen doet ? Soit, uiteindelijk toch maar weer een beetje zeil uitgerold en we glijden met een aangename (en vooral controleerbare snelheid ) verder naar Salvador. Maar nu wordt het toch ook even praktisch en tactisch rekenen. Nog 57tal mijl te gaan. Als ik de huidige snelheid blijf lopen kom ik ergens midden in de nacht aan in een wildvreemde haven. Een haven 's nachts aanvaren is sowieso al geen sinecure. Dus probeer ik wat vaart te minderen zodat ik bij zonsopgang kan binnenlopen. Bovendien moet ik nu ook extra gaan opletten en valt er dus niet meer te slapen. De reden ? Braziliaanse vissers gaan vaak op de 5Om (diepte-)lijn voor anker liggen. Het betreft echter houten bootjes met in het beste geval een soort 'kaars' als verlichting. Onmogelijk dus om ze op radar te zien en blijft uiterste waakzaamheid geboden. We gaan dus nog een aantal lastige uren (op slaapgebied dan) tegemoet. Ondertussen is er nog tijd om lesje portugees mee te pikken dankzij de Ipod (1 van mn beste investeringen voor de reis !). Donderdag 27 december, DE VERLOSSING ! om 5u in de ochtend (plaatselijke tijd) veilig en wel aangelegd. tijd om te gaan ... slapen ! Na wat deugdoende slaap even op verkenning. Voor diegenen die zich zouden afvragen of ik me nu uiteindelijk niet al te veel ontheemd voel kan ik direct het tegendeel bewijzen : als je in Salvador uit de marina komt is de eerste straat waarin je terechtkomt de ... rua da Belgica (bewijs hieronder). Daar sta je na een reis van 10.000km wel even van te kijken ...   Zaterdag 29 december, Het allerlaatste deeltje van de reis, doorheen de Baja de Todos os Santos naar Maragojipe Een traject dat hoofdzakelijk op motor (wegens windgebrek) maar gelukkig in gezelschap van Zozo die me vervoegde in Salvador zo'n 6-tal uren in beslag neemt. Tot slot van deel 1 (...) van mn transat hieronder even de afgelegde reisweg in beeld. Het geeft je een idee hoe ik gevaren ben.  Na een dikke 3,5 maand droomreizen enkele belangrijke vasstellingen. Wat was de mooiste ervaring ? Zeilen terwijl een groepje dolfijnen me, schijnbaar onvermoeibaar, een hele tijd vergezelden en allerlei capriolen maakten rondom het schip ! Welke les heb ik getrokken uit dit avontuur ? Je bent nooit te oud om (bij) te leren ! Wat was m'n belangrijkste vasstelling inzake deze solo-transatlantische oversteek ? I got the balls to do it ! ! ! Welke waren de beste investeringen in deze onderneming ? - het schip (waar naar geld ... denk ik toch), dank je Jean-Marie - de DuoGen wind/water generator - mn Ipod nano (superklein praktisch ding waarmee je alle geluidsbestanden zoals muziek, taallessen en (audio-)e-books steeds bij de hand hebt)  Wat was dé slechtste investering ? De Aries windvaan "autopiloot" zonder twijfel ! Al was het ding (hierboven op de foto links van de DuoGen in windmolen-stand) onmisbaar, zelfs noodzakelijk voor een dergelijke reis (als solo-zeiler !) ik heb er op zn minst zo veel ergenis aan gehad als hulp. Door een slechte montage van de fabrikant viel het ding in het midden van de Golf de Gascogne bijna in het water (hing nog slechts aan 2 bouten toen ik dat vaststelde !) en bovendien ging ie meer dan eens totaal in de fout. Ook is het ding totaal onbruikbaar als er niet minstens 8 knoop wind staat ! Diverse werkingsproblemen werden reeds gemeld aan de fabrikant direct na mn terugkomst van Denemarken waar de Aries geïnstalleerd werd maar het duurde zo maar even 6 (ZES !) maanden (sedert juni 2006 dus) alvorens toegegeven werd dat er een probleem zou kunnen zijn. Tot op heden, 18 februari 2007 heb ik nog steeds geen concrete oplossing gekregen ! (misschien is een vervanger eindelijk komende, vandaag telefoon gekregen van een expeditie-kantoor uit Salvador...). Voor de geïnteresseerden : de gehele e-mail-historiek hieromtrent wil ik jullie gerust doorsturen, evenals video-opnames van tijdens de reis over mbt de sukkelachtige werking van het "ding". Service-na-verkoop is maw. een compleet drama. Als ik zou herbeginnen zou ik zeker een electronische piloot kopen (zeker nu ik weet dat ik met de DuoGen steeds overschot aan electriciteit had) die bovendien sneller reageert en zeker veel acurater werkt ! Welke uitrusting heb ik het meest gemist ? Een koelkast ! Niet gekocht omdat ik dacht aan het gigantisch energieverbruik maar opnieuw, had ik het rendement van de DuoGen gekend op voorhand ... Komt er een vervolg ? Who knows ... Eerst wil ik zoveel mogelijk nieuwe "kunstjes" leren op culinair gebied. De braziliaanse keuken blijft me boeien en regelmatig ontdek ik nieuwe smaken, groenten, vruchten en combinaties van voorgaande. Hier in Bahia moet je het, als europese chef, niet zozeer in de "finesse van het bord" gaan zoeken maar vooral in de nieuwe (smaak-)associaties die je kunt leggen tussen diverse basisingrediënten. Heb je specifieke vragen over m'n zeil-reis, over de technieken terzake, electronica of andere apparatuur die aan boord gebruikt werd ? Stuur me gerust een mailtje via mijn CONTACT-pagina, ik zal je met genoegen en zo goed mogelijk proberen antwoorden ! Ivan / sy.Basile Maragojipe, 19 februari 2006 Tot zover dus de laatste update van de zeilavonturen. Kom er nog in de toekomst ? Ooit wel ... Buenos Aires en Patagonië blijven lonken ;-) Ondertussen hang ik al zo'n tiental jaar in Brazilië, waar ik anno 2019 nog steeds als meertalige reis-gids in Salvador da Bahia nogal gegeerd ben door buitenlandse reizigers. Misschien zie ik jullie in de toekomst hier wel eens? Tropische groet uit Salvador da Bahia ! Ivan Bahia Reis-gids 
|
(laatste update van deze Basile-zeil-pagina is 01 maart 2019)